Bewina była kiedyś sadzona głównie w sadach łąkowych i była używana do produkcji moszczu. W tym arkuszu informacyjnym dowiesz się wszystkiego o cechach, wymaganiach i użytkowaniu drzewa.
Błotniak, który stał się rzadkością, dostarcza cennych owoców dla koneserów owoców. Jest uważany za drzewo zmiany klimatu ze względu na swoją tolerancję na upały i suszę. Przedstawiamy drzewo jarzębiny i udzielamy wskazówek dotyczących sadzenia i pielęgnacji.
Speierling: pochodzenie i charakterystyka
Speierling (Sorbus domestica), Serviceberry (Sorbus torminalis) i Rowan (Sorbus aucuparia ) są blisko spokrewnione. Wszystkie te gatunki należą do rodzaju Sorbus i należą do dużej rodziny róż (Rosaceae). Drzewo brekinii znane jest również pod nazwami Spielling, Sperberbaum, Butzelbeer, Schneebirne lub Aeschrösle. Pierwotnie był rozprowadzany w Europie Południowej, Azji Mniejszej i na Kaukazie aż po Afrykę Północną i wcześnie dotarł do Europy Środkowej. Już w IV wieku p.n.e. O rzadkim drzewie owocowym wspominali na piśmie Grecy. Ponadto jarzębina była licznie posadzonym drzewem w średniowiecznych ogrodach klasztornych. Ze względu na zamiłowanie do ciepła jarzębina występuje w Niemczech głównie na południowych, cieplejszych obszarach i w miejscach uprawy winorośli, na północy aż po przedgórze Harzu.
Wolno rosnąca jarzębina jest drzewem średniej wielkości i dorasta do wysokości od 10 do 20 metrów, w wyjątkowych przypadkach nawet do 30 metrów. Zewnętrznie przypomina jarzębinę we wzroście i ulistnieniu. Pień jest zwykle krótki, korona zaokrąglona i rozłożysta, a drzewo z wiekiem osiąga szerokość od 10 do 15 metrów. Kora jest szarobrązowa, łuszcząca się i wygląda bardzo podobnie do gruszki (Pyrus communis). Stąd synonim szwajcarskiej gruszy. Drewno jarzębiny to najcięższe ze wszystkich europejskich drzew liściastych, twarde i mocne, drobnoziarniste a jednocześnie elastyczne. Ze względu na swoją rzadkość ma wysoką wartość i jest używany głównie do produkcji fornirów, ale także do małych mebli, wyrobów toczonych i dzieł sztuki.
Liść brekinii składa się z kilku liści, ma długość do około 23 centymetrów i jest nieprzypisany. Liście zmieniają kolor jesieniążółty do pomarańczowego. Białe kwiaty brekinii siedzą w wydłużonych wiechach i od maja do czerwca zapewniają mnóstwo pożywienia owadom zapylającym.
Kwiaty rozwijają się w owoce w kształcie jabłka lub gruszki, wielkości od 2 do 4 centymetrów, które są zielono-żółte i jaskrawoczerwone od strony skierowanej ku słońcu. Podobnie jak pigwy, mają wiele twardych komórek kamienia, które rozpadają się, gdy są w pełni dojrzałe. Do przetworzenia owoce zbiera się od września, kiedy są cierpkie i twarde. Gdy tylko owoce jarzębiny staną się przejrzałe, miękkie i ciastowate, można je również spożywać na surowo. Smak owocu Service Tree jest cierpko-kwaśno-słodki jak mus jabłkowy. Pojedyncza dorosła jarzębina może wyprodukować ponad 1000 kg owoców w dobrych latach i często tylko od 15 do 20 kg w złych latach. W pełni dojrzałe owoce jarzębiny są niezwykle smaczne, ale bardzo nieestetyczne, brązowe i miękkie. Stąd trywialna nazwa „Drecksack”.
Speierling Landrace w skrócie
Ściśle mówiąc, nie ma chronionych i zarejestrowanych odmian brekinii, a jedynie selekcje oparte na losowych różnicach w kształcie, kolorze i innych właściwościach owoców. Te często rozmieszczone regionalnie selekcje są określane jako „odmiany krajowe” lub „odmiany regionalne”. Na przykład istnieją lokalne odmiany z czysto cytrynowożółtymi lub mocno brązowymi, rdzawymi owocami. Alternatywnie rozróżnia się kształt owocu, ponieważ wiele wyborów nie ma nawet własnej nazwy: Sorbus domestica f. pomifera tworzy jabłko- w kształcie, Sorbus domestica f. pyriformis owoce w kształcie gruszki, ale są też drzewa o obu kształtach owoców. Chcielibyśmy zatem przedstawić tylko wybrane pozycje.
- 'Bovender Nordlicht': Stosunkowo małe drzewo jarzębiny o wczesnym i regularnie obfitym owocowaniu. Owoce w kształcie gruszki mają jaskrawoczerwono-żółty kolor.
- ‘Christophs Apfel’: Niewielka odmiana w kształcie jabłka do około pięciu metrów wysokości, odpowiednia do komercyjnej uprawy owoców.
- ‘Sossenheimer Riese’: Normalnie rosnące, wysokoplenne drzewo jarzębiny z owocami o czerwonych policzkach w kształcie jabłka lub gruszki. Według prób polowych Państwowego Instytutu Uprawy Winorośli i Ogrodnictwa (LWG) bardzo dobrze nadaje się do produkcji owoców.
Kiełki roślin: lokalizacja, czas i procedura
Speierlinge bardzo potrzebują światła i ciepławzrosty. Bardzo dobrze radzą sobie ze wzrostem temperatury i suszą wywołaną zmianami klimatycznymi, dlatego sadzi się je również jako „drzewa przyszłości”. Idealne miejsce dla drzew jagnięcych jest słoneczne na suchej lub umiarkowanie świeżej, dobrze przepuszczalnej, bogatej w składniki odżywcze i wapiennej glebie gliniastej.
Speierlinge są dostępne we wszystkich popularnych średnicach pni jako pnie połówkowe i standardowe, a także młode rośliny, które w większości szkółek mają zaledwie kilka lat. Jednak młode są narażone na mróz w temperaturach poniżej -5 °C, nie konkurują i rosną raczej wolno.
Wskazówka: Drzewa brekinia nie tolerują zbyt dobrze przesadzania, więc zawsze powinieneś wybierać dla nich naczynia. Rośliny o kulistych lub nagich korzeniach lepiej sadzić tylko jako rośliny jednoroczne, ponieważ starsze rośliny nie rosną dobrze. Należy zachować ostrożność w przypadku szczepionych drzew brekinii (jarzębiny, głogu, nieszpułki, pigwy lub gruszy), zrosty często nie są stabilne i dlatego roślina jest zwykle krótkotrwała.
Spyroidy najlepiej rozwijają się w jednym miejscu z pięciometrową odległością sadzenia z każdej strony.
Najlepszy czas na sadzenie to późna jesień na początku spoczynku zimowego, od października do końca listopada. Alternatywnie można sadzić przed kiełkowaniem w marcu. Ponieważ drzewo szybko traci więcej wilgoci przez liście, niż mogą zapewnić słabo ugruntowane korzenie, małe drzewka sadzone na wiosnę powinny być początkowo regularnie podlewane.
Sadzenie drzewa serwisowego: Jak to działa
- Wykop duży otwór do sadzenia, około 1,5 raza większy od kuli roślinnej.
- Popraw i wymieszaj wykopaną glebę z głównie organicznym długoterminowym nawozem, takim jak uniwersalny nawóz organiczny Plantura.
- Umieść bryłę korzeniową w dołku, wypełnij ziemią i lekko ubij.
- Zamocuj wiązanie do drzewa: Wjedź dwoma kołkami pod kątem prostym do kierunku wiatru i zawiąż drzewo serwisowe.
Dbaj o gałązkę: cięcie, podlewanie i nie tylko
Nie musisz regularnie przycinać kraty, ponieważ nie toleruje jej zbyt dobrze. Stare, martwe i uszkodzone gałęzie należy przycinać.
Choroby i szkodniki dotykają głównie wrażliwe, młode i jeszcze nie zadomowione drzewa. W osłabionych roślinach silna inwazja mszyc może powodować degenerację wierzchołków pędów i liści. Parpy, takie jak Fusicladium orbiculatum i parch jabłoni (Venturia inaequalis) mogą występować na młodych brekinii. Największym zagrożeniem dla młodych drzew jarzębinowych jest:jednak żerują daniele i sarny, które zdają się uwielbiać smak liści i pędów.
Młode rośliny zagrożone mrozem należy w pierwszych latach dobrze chronić przed zimą za pomocą gałęzi z juty, świerka lub jodły lub wełny.
Speierling
Starsze drzewa produkują liczne odrosty korzeniowe, które można wycinać, wykopywać i przesadzać. Nasiona jarzębiny muszą być poddane obróbce na zimno (uwarstwione) w celu rozmnażania generatywnego lub wysiane na zewnątrz przez naturalną zimę w grudniu, aby przerwać ich spoczynek. Zarazki na zimno wymagają trzymiesięcznej ekspozycji na zimno, a następnie należy je umieścić w szklarni w temperaturze 20 °C lub na ciepłym parapecie okiennym i utrzymywać w odpowiedniej wilgotności do kiełkowania. Drzewa brekinii rozmnażane z nasion potrzebują jednak około 12 lat, aby po raz pierwszy zakwitnąć i wydać owoce. Alternatywnie, na sadzonki można zaszczepić zraz z dorosłych drzew, a wtedy plon rozpocznie się natychmiast.
Wskazówka: Nasiona powstałe w wyniku połączenia materiału genetycznego dwóch różnych drzew kiełkują znacznie lepiej niż te, które są wynikiem samozapylenia. Więc jeśli chcesz zbierać nasiona, powinieneś posadzić dwa różne drzewa jarzębiny lub zebrać pyłek gdzie indziej i przenieść go ręcznie.
Zbiór i wykorzystanie owoców jarzębiny
Sezon zbiorów brekinii rozpoczyna się we wrześniu od dojrzałych, twardych owoców do przetworzenia. Są one albo strząsane z drzewa, albo zbierane za pomocą zbieracza owoców. Twarde, dojrzałe owoce można przechowywać w stanie suchym, chłodnym i przewiewnym od 15 do 20 dni, w niektórych przypadkach nawet do 2 miesięcy. W tym czasie rozwija się dojrzałość. Z niego powstaje charakterystyczny sznaps z drzewa jarzębinowego "Sorbette". Aby klarować i zachować sok jabłkowy, ale także dla smaku, można dodać owoce podczas wyciskania. Za pomocą brekinii można wyprodukować wino jabłkowe, cydr lub wino z brekinii znane w rejonie Głównym. Zmieszany z pigwą, jabłkiem lub gruszką daje niezbyt cierpki, smaczny dżem z brekini. Jeśli chcesz jeść owoce jarzębiny na surowo, powinieneś poczekać, aż zbrązowieją i będą przejrzałe oraz będą miękkie i ciastowate. Zwykle dzieje się to między październikiem a listopadem.
Dzikie owoce są bardzo modne na regionalną i świadomą dietę. Wiśnia dereń (Cornus mas) również daje nam liczne prezentysmaczne owoce. Prezentujemy drzewo owocowe w profilu.